میثم ططری
زیرنویس پارسی و گاه نوشته های یک میثم

در نبیگ «ایلیاد»، از سخنسرای بزرگِ یونان، هومِر، از قومی به نام دانائوی (داناها/داناییان) به فراوانی یاد شده است، چنان که پس از آخایی ها و آرگوسی ها، سوم جایگاه را دارد. در نبیگ دیگرِ هومِر، اُدیسه نیز چند بار از ایشان سخن به میان آمده است. پیش از هومِر (پیرامون سده نُه و هشت پیش از ترسایی)، در نامه های العمارنه (در سده چهارده ق.م) چند بار از این قوم یاد شده است، که نشان می دهد مصریان نیز با ایشان آشنا بودند. این قوم به همراه دیگر مردمان دریایی، در سده دوازدهم پیش از تاریخ ترسایی، در زمانی که رامسِس سوم فرمانروایی می کرد، به مصر تاختند. دیودور سیسیلی این قوم را آمده از سمت مصر گزارش کرده (کتاب یک، بند ۲۸). هرودُت نیز از قومی با همین نام یاد می کند که در آرگوس در یونان می زیستند. گزارشِ دیودور و هرودُت با اسطوره شناسی ایشان همخوانی دارد.
این قوم، به درست، همان قوم ایرانی، یعنی دانوهای تورانی (سکایی) است که در اوستا از آن ها سخن رفته است (یشت ۱۳ بندهای ۳۸-۳۷). بیش تر نامِ رودهای دریای سیاه، به نام همین قوم رودخانه نشین است. این تاثیر، برآمده از حضور پُر رنگِ این قوم ایرانی در اروپا است، که کوچ آنها می تواند هم زمان با دورۀ سَلم پسر فریدون در سمت غرب رخ داده باشد. ریشه شناسی نام تیره دانائوی را ناشناخته دانسته اند، اما پی نبرده اند که در زبان های هندوایرانی قابل ریشه یابی است: دانو در زبان اوستایی به چم «رودخانه»، در سَنسکریت به چم «چکه، چکاله، مایع»، در زبان پارسی کهن دَنو (= رود) از ستاک دَن (= جاری شدن) می باشد (بنگرید به مقالۀ من درباره همسانی زنان آمازون و زنان جنگجوی سکایی (پاورقی برگ نخست): http://paulnewman.blogfa.com/post/382).

نام این قوم در پیوند با دانائوس، پادشاه اسطوره ای آرگوس، پسر شاه بِلوس از مصر می باشد که با نام پادشاهی سکایی با همین ریخت و نوشتار  همسان است.

 

ایلیاد، گزارشی است از نبرد میانِ هیتی ها در غربِ آناتولی و یونانیان که سرانجام به سرنگونی حکومت هیتی ها پایان یافت. مصریان باستان نیز از این سرنگونی از سوی مردمان دریایی (= آخایی ها: کهن ترین قوم یونان) گزارش کرده اند. زئوس که هوادار تروآییان است، در کوهی در سمت خاور باشنده است. چنین نمی نماید که این نبرد بر سر ربودن هِلِن زنِ مِنلاس بوده باشد و این رُبایش باید از طبع چامه سرایی هومِر باشد. و نیز، اسب چوبین که با آن یونانیان واردِ تروآ (= هاتوشا: پایتختِ هیتی ها) شدند. می اندیشم دژکوبی بوده به شکل سر اسب که آن را بر دروازه شهر کوبیده و وارد شهر شدند.

 


آندرُمدا دخترِ کِفِئوس Kepheus پادشاه اتیوپیا و کاسیوپیَه Kassiopeia است. آندرُمِدا به همسری پِرسِه پسر دانائِه در آمد. در اینجا قوم های ایرانی را در پیکرۀ افراد اسطوره ای گواه هستیم، چنان که پِرسِس و پرسِه(ئوس) نمادِ پارس ها، آندرُمدا نماد مادها (بسنجید بخش دوم آن را با قوم ایرانی مَذای (= از مادها) در سمت اتیوپی و سودان)، دانائه یا همان قوم دانائوی در حماسۀ ایلیاد و اُدیسه، با قوم تورانی (سکایی) دانو، کاسیوپیه با قوم ایرانی کاسی. دربارۀ سرچشمۀ کاسیوپیه گفته های دگرسان هست، اما بیش تر او را از خانوادۀ آگِنور از مردم سوریه می دانند. کاشی های ایرانی در سوریه و فلسطین نیز حضور داشتند. کِفِئوس (کِفِه) با قوم ایرانی کِفِن همخوانی دارد. هرودُت از همسانی قوم های پارس و کِفِن آگاهی داشت (کتاب هفت، بند ۶۱)، از این روست که یونانیان، پارس ها را در آغاز کِفِنی می خواندند. همو گوید که نیای پارس ها، پرسئوس است (۷:۶۱). زوج پِرسِه و آندرُمِدا، و مادرِ وی یعنی کاسیوپیه، به درست، نسبتِ خویشی پارس و ماد و کاسی را می رساند. سنجیده شود پِرسِه (ئوس) با پارس از ریشه پَرَس.
خشایارشا (= خشی+اَرشَه: شاه مردان) نیز از خویشاوندی پارس ها با یونانیان آگاهی داشت و پارس ها را از نوادگان پِرسِس فرزندِ پِرسِئوس و آندرُمِدا می دانست. وی در زمانِ نبرد یونان و ایران، خویشاوندی ایرانیان را با آرگوسی های یونانی یادآور شد که خود او نیز از نوادگانِ دانائِه است و نمی خواهد با آن ها بجنگد (هرودُت، کتاب ۷ بند ۱۵۰). دانائِه دخترِ پادشاه آرگوس و مادرِ پرسه بود. خویشاوندی ایرانیان و یونانیان از راه زبان شناسی و گواه های فراوان تاریخی نیز اثبات شدنی است.

نامِ قوم ماد را در پیکرۀ اسطوره ای مِدِئا از کُلخیس (= ارمنستان امروزی) گواه هستیم که به جیسون (یا یاسون) در رسیدن به پشم زرین (= شاید ابریشم) یاری رساند. مِدِئا یک زن جادوگر بود که یادآور یکی از طایفه های ماد، مُغ ها می باشد که اخترشناس بودند و آن ها را جادوگر می دانستند که گویا برای کیمیاگری برخی از ایشان بوده است. از برای همین است که نام مُغ (مَگوش در پارسی کهن) به ریخت مَگوس magus در زبان یونانی و مَجیک magic در مفهوم جادو وارد انگلیسی و دیگر زبان های اروپایی شد. پسرِ مِدِئا، مِدوس نیز پیکرۀ اسطوره ای این قوم ایرانی است.

 

میثم ططری



فرستنده میثم ططری